فایل رایگان مقاله مهدويت در تفسير آيات اسراء | WORD
از زمان بنی‌اسرائیل و دین یهود، به حوادث مشابه در دین اسلام می‌کشاند. این آیات که به بخشی از تاریخ پر فراز و نشیب بنی اسرائیل، صعود و نزول اخلاقی و معرفتی و فساد و عقاب آنان اشاره دارد، به کمک روایاتی که ابتلاء و امتحان امت خاتم را همانند روش و سنت زمان بنی اسرائیل می‌داند، سبب هوشیاری و مراقبت بیشتر در برابر فتنه‌های پیش از ظهور و وظیفه‌شناسی و آمادگی و انتظار خردمندانه‌تر نسبت به عصر منجی موعود و ایام ظهور مصلح کل و حکومت جهانی آن حضرت می‌گردد.
فایل رایگان مقاله بررسي دانش تفسيري ويژه اهل‌بيت | WORD
توانند. معرفت و تفسیر ویژه اهل بیت^ شامل: درک مراد اصلی آیات، فهم دقیق و غیر قابل خطا از بطون قرآن، تأویل صحیح آیات متشابه، بیان مصادیق باطنی برای آیات و بیان امور غیبی است که تنها در انحصار معصومین است و دیگر مفسران به فراخور سطح علمی خود، به مراتبی از تفسیر دست یافته و از بیانات تفسیری اهل بیت برخوردارند. این مقاله با استناد به روایات تفسیری اهل بیت^ و بیان نمونه‌هایی از آن، در صدد اثبات معرفت خاص اهل بیت^ نسبت به قرآن و انحصار فهم کامل قرآن به ایشان است.
فایل رایگان مقاله خردورزي در هندسه معرفتي تفسير سوره حجرات | WORD
دب اهل ایمان بایکدیگر نظر دارد، آنچه در رأس این هرم می‌درخشد خردپذیری گزاره‌های آن و سوق دادن مخاطبان به تعقل در جریان تعبد است. این مقاله با تأملی در مفردات، مضامین و سیاق سوره، در کنار اسلوب بیان نشان می‌دهد که چگونه این آیات، از سویی دارای گزاره‌های خردپذیر است و از سوی دیگر خرد انسانی را در دستیابی به حقایق، مدد و در جهت شکوفایی آن بسترسازی می‌کند. تعلیل احکام، تشبیه محسوس، وضع احکام اعتباری، تغییر خطاب، و مرزبندی مفهومی شیوه‌های این بسترسازی است.
فایل رایگان مقاله نقد شبهه تعارض آيات «علم غيب» در قرآن | WORD
ع بیانگر آن است که آنچه را قرآن در انحصار خداوند بیان فرموده، «علم غیب ذاتی و مستقل» است و خداوند به مقتضای حکمت و مشیّت خود، برخی از رسولان را به واسطه وحی، از غیب آگاه می‌نماید تا رسالت ایشان را اثبات و امر تبیین دین را تسهیل نماید. به فرمان الهی پیامبر نیز مامور تعلیم جانشین خود است و این علم در کنار دیگر روش‌های کسب علم امام نظیر: الهام و تحدیث با فرشتگان، سینه به سینه به اوصیای الهی انتقال می‌یابد، بی آنکه هیچ یک از آنان ادعای استقلال در علم غیب نمایند.
فایل رایگان مقاله بررسي تفسير آيات مرتبط با يهوديت در الميزان | WORD
ن یهود اختصاص دارد که تفسیر این آیات نیازمند به روش‌ها، ابزارها و دانش‌های خاصی است تا بتواند مفاهیم نهفته در آنها را آشکار سازد؛ روش صاحب المیزان در تفسیر این آیات، متمایز از روش کلی او در تفسیر نیست؛ جز اینکه در مقایسه مباحث قرآنی و توراتی، روش تفسیر تطبیقی نیز مشاهده می‌شود. علامه در این مباحث به برخی از منابع ادیانی نیز مراجعه نموده است. این مقاله به تحلیل کمّ و کیف استفاده علامه از روش‌های تفسیری و منابع مورد استفاده او در تفسیر این دسته از آیات است.
فایل رایگان مقاله بررسي آيات ظاهر در نفي عصمت حضرت ابراهيم | WORD
ی که دارای عناوینی مانند: غفران و مغفرت الهی، ذنب، توبه، عفو و ... هستند، شبهاتی را درباره حضرت ابراهیم× مطرح نموده‌اند؛ مانند: شبهه مشرک بودن پدر حضرت ابراهیم و طلب استغفار حضرت برای وی، شبهه دروغ گفتن حضرت، شبهه آرزوی آمرزش از گناهان توسط حضرت، شبهه شک داشتن نسبت به زنده شدن مردگان و شبهه شرک ورزیدن حضرت ابراهیم×. در این مقاله ضمن بیان این آیات و ذکر شبهات مطرح شده در باره حضرت ابراهیم×، با استفاده از دیدگاه مفسران قرآن این شبهات بررسی و پاسخ داده می‌شود.
فایل رایگان مقاله روش فريقين در تفسير آيه اکمال | WORD
راساس مبانی و اصول مورد پذیرش در نزد خود به روشی روی آورده‌اند. این تحقیق با نگرش توصیفی ـ تحلیلی، به بررسی روش مفسران در تفسیر آیه اکمال در تفاسیر: التبیان، روض الجنان، البرهان و المیزان از شیعه و تفاسیر: جامع البیان، مفاتیح الغیب، روح المعانی و المنیر از اهل سنت پرداخته است. بررسی‌ها نشانگر آن است که در میان تفاسیر فریقین تفسیر المیزان از جهت غنای مباحث و در نظر گرفتن جوانب مختلف و نقد و بررسی آنها و ارائه نظر مختار مبتنی بر آیات قرآن جایگاه ممتازی دارد.
فایل رایگان مقاله بررسي تطبيقي آيات تقيه در تفاسير فريقين | WORD
ابر بیگانگان و مهاجمین، در هنگامی که توان و نیروی مقابله با آنان را نداشته‌اند، بدان عمل نموده‌اند. تقیه از روش‌های عقلایی و مورد تأیید شریعت اسلامی است که ازجمله دلایل مشروعیت آن آیات 28 سوره آل‌عمران و 106 سوره نحل است. گرچه برخی تقیه را ساخته مذهب تشیع و جزء باورهای شیعی دانسته‌اند اما رجوع به منابع تفسیری و فقهی سایر مذاهب اسلامی، حکم به مشروعیت تقیه و عمل بر پایه آن دارد، افزون بر اینکه تقیه پیش از آنکه دارای جواز شرعی باشد، دارای جواز عرفی و عقلی است.
فایل رایگان مقاله بررسي تفسيري عصمت حضرت موسي×
در مواجهه با حضرت هارون× | WORD
ن برخورد در راستای بیدار کردن بنی‌اسرائیل انجام یافته است. بن مایه این تحلیل روش عقلایی «به در بگو تا دیوار بشنود» است. این تحلیل افزون بر در نظر گرفتن تمام جوانب این برخورد ازجمله: شخصیت حضرت موسی و هارون‘، اطلاعات حضرت موسی قبل از بازگشت به میان بنی‌اسرائیل، شخصیت سامری، عکس‌العمل بنی‌اسرائیل در برابر حضرت موسی پس از بازگشت به میان آنان، به سؤالات مطرح شده پیرامون این برخورد به‌خوبی پاسخ می‌دهد و با ظاهر آیات قرآن و عصمت انبیا نیز سازگار است.ش
فایل رایگان مقاله تفسير تطبيقي مصداق اولي الامر در آيه اطاعت | WORD
ت از «الله» و «الرسول» می‌باشد. مفسران شیعه براساس همسانی فرمان اطاعت از رسول و اولی الامر و لزوم عصمت آنان، مصداق أولی الأمر در این آیه را ائمه اطهار^ می‌دانند اما مفسران اهل سنت در تعیین مصداق اولی الامر اختلاف‌نظر فراوانی دارند. ازاین‌رو مصداق آن را حاکمان، فرماندهان جنگ، عالمان دین و فقیهان، خلفای راشدین و اهل حل و عقد دانسته‌اند. اهل سنت وجود عصمت در اولی الامر را شرط نمی‌دانند و این امر یکی از مهم‌ترین نقدهای مفسران و اندیشمندان شیعه بر آنان است.
فایل رایگان مقاله تفسير ميثاق در آيه شريفه «وَ إِذْ أخَذَ اللَّهُ مِيثَاقَ النَّبِيِّينَ» | WORD
گاه قرآن، پژوهش درخوری انجام نشده است. بررسی‌های انجام‌یافته بیانگر آن است که توجیه انتظار به‌صورت جریانی پیوسته در تاریخ نبوت در آیه 81 سوره آل‌عمران قابل تحقیق است. براساس این آیه بن‌مایه اصلی مقاله حاضر، تبیین فلسفه اصل انتظار به‌مثابه عامل رشد روانی امت‌ها و تمرین و تحصیل آمادگی هرچه بیشتر در جهت پذیرش وضعیت بهتر در تمامی عصرها و نسل‌ها می‌باشد. حقیقتی که می‌توان از آن به‌عنوان یکی از علل اساسی پنهان ماندن زمان ظهور منجی در حکمت خداوندی یاد کرد.
فایل رایگان مقاله مباني و پيش‌فرض‌هاي رويکرد تفسير ترتيب نزولي قرآن | WORD
تیب کنونی، سازگاری تفسیر موضوعی با ترتیب نزول و امکان تعیین ترتیب نزول به استناد روایات ترتیب نزول، به عنوان پیش فرض‌های اصلی این روش مطرح است. درباره فواید ادعایی این روش و مبانی و پیش‌فرض‌های آن نقدهایی انجام یافته است. اگرچه برخی از ایرادهای مربوط به فواید این روش، به‌جا و صحیح است؛ اما بخش عمده‌ای از ایرادهای مربوط به مبانی و پیش‌فرض‌های روش مزبور، وارد نبوده و قابل نقد است؛ چنانکه بدون پذیرش این پیش فرض‌ها، اقدام به تفسیر ترتیب نزولی، موجه نیست.
فایل رایگان مقاله تفسير نفخ صور با تأکيد بر آيه 68 سوره مبارکه زمر | WORD
آن به اَشْراطُ السّاعه یاد می‌شود. نفخ صور یکی از نشانه‌های آن است. نفخ صور اصطلاحی است که قرآن مجید آن را به عنوان پایان جهان فانی و آغاز جهان باقی معرفی نموده و از رویدادی بزرگ و دهشت‌انگیز خبر می‌دهد. مفسران بر اساس آیات و روایات، بیانات متفاوتی درباره نفخ صور مطرح کرده‌اند. این مقاله چیستی نفخ صور را به صورتی روشمند و براساس تفسیر تطبیقی بررسی نموده و ضمن ارائه آراء و استخراج و شناخت دیدگاه‌ها، بستری مناسب برای فهم عمیق آیات مربوطه فراهم نموده است.
فایل رایگان مقاله بررسي معناشناسي و تفسير آيه خليفه اللهي | WORD
تبدیل ساخته است. اگر خلافت در این آیه به معنای نیابت و جانشینی از اسلاف اعم از جانشینی جنیان، نسناس و دیگر انسان‌های ماقبل حضرت آدم× باشد، فضیلت قابل توجهی برای آن حضرت و ذریه او به‌دنبال نخواهد داشت؛ زیرا سیاق قبل و بعد از این آیه به‌طور عام دلالت بر این دارد که خلیفه اللهی از موضوعات بسیار مهمی است که خداوند از آن به فرشتگانش خبر داده است. این مقاله با واکاوی دیدگاه مفسران فریقین مهم‌ترین مؤلفه‌ها و آثار نظریه «خلافت انسان» را مورد بررسی قرار می‌دهد.
فایل رایگان مقاله واکاوي شأن نزول آيه «سَأَلَ سَائِلٌ بِعَذَابٍ وَاقِعٍ»
در تفاسير اهل سنت | WORD
برخی به صراحت و بعضی به اشاره، شأن نزول آیه را مربوط به حادثه غدیر دانسته‌اند. عده‌ای شأن نزول آیه را درباره یکی از صحابه پیامبر| دانسته که به‌عنوان نشانه صحت جریان غدیر از خداوند درخواست عذاب نمود. در این میان گروهی به عمد به جعلی بودن روایات ناظر به این شأن نزول حکم نموده‌اند. این مقاله ضمن بررسی دیدگاه‌های یاد شده از اهل سنت، به بررسی آنها و نقد شبهات پیرامون آن می‌پردازد و شأن نزول این آیه را در ارتباط با جریان غدیرخم و تأیید امامت حضرت علی× می‌داند.
فایل رایگان مقاله بررسي تطبيقي ديدگاه مفسران فريقين
در موضوع اَشْراطُ السّاعه | WORD
م عصر# اتفاق خواهد افتاد. مفسران فریقین بر اساس روایات پیامبر اکرم| و ائمه اطهار^ درباره آخرالزمان و رویدادهای آن زمان، نسبت به این موضوع توجه زیادی نموده‌اند. اگرچه اشراط الساعه از اصطلاحات پرکاربرد در منابع اسلامی است اما در تعیین مصداق آن درهم آمیختگی زیادی میان علائم ظهور و علائم قیامت وجود دارد. در این مقاله تلاش شده است تا با استفاده از آیات قرآن، روایات و تحلیل محتوایی و مصادیق بیان شده در آنها و نیز تفاسیر شیعه و اهل سنت، میان این علائم تفکیک شود.
فایل رایگان مقاله بررسي شبهه جهاد ابتدايي در تفسير آيه «لَا إِکْرَاهَ فِي الدِّينِ» | WORD
کراه بیرونی در قلمرو دین الهی است و هیچ‌یک از این حالات مغایر با اراده و اکراه الهی بر حاکمیت دین خود نیست. مفسرین جهت حل شبهه فوق راهکارهای متعددی را ارائه نموده‌اند که لزوم حمل آیات مطلق جهاد بر آیات مقید، بهترین آن است. ازاین‌رو هیچ‌یک از آیاتی که در آن به قتال با کافران و مشرکان دستور داده شده است، فرمان مطلق نیست و مقید به قیودی مانند: تعدی، قتال، ظلم، آزار و اذیت، اخراج مسلمین، پیمان‌شکنی، فتنه‌گری، طعنه‌زدن به دین خدا و خیانت کافرین و مشرکین است.
فایل رایگان مقاله بررسي موجودات هوشمند فرازميني از منظر مفسران قرآن | WORD
ر قرآنی نظیر «دَابَّهُ»، «الْمَشَار‌ِق‌ِ وَ الْمَغَار‌ِب‌ِ»، «الْعَالَمِینَ»، «مَنْ فیالسَّمَاوَاتِ»، «وَ السَّمَاءِ ذَاتِ الْبُرُوج» وجود چنین موجودات زنده را در آسمان‌ها ممکن و حتی ضروری دانسته‌اند. اطلاق «دابّه» بر جنبندگان مادی، و اشاره قرآن به وجود مشرق‌ها و مغرب‌های متعدد از سویی، و اتصاف خداوند به پرودگار جهانیان بودن از سوی دیگر، برخی را بر این داشته است تا اشاره قرآن به حیات فرازمینی را به‌عنوان نظریه‌پردازی این کتاب مقدس طرح نمایند.
فایل رایگان مقاله روش امام صادق×در تفسير عقلاني قرآن کريم | WORD
روش تفسیر قرآن به سنت ـ برای تبیین و تفسیر آیات قرآن به‌کار می‌رود. قرآن کریم، در بردارنده برهان‌های عقلی است و در بسیاری از آیات، انسان‌ها را به تفکر، تعقل و تدبر دعوت نموده است. بهره‌گیری از عقل قطعی و قراین قطعی برای تفسیر آیات قرآن، ریشه در سنت رسول خدا| و اهل‌بیت^ دارد. امام صادق× نیزـ به‌عنوان جزئی از خاندان وحی ـ از استدلال‌های عقلی، برای تبیین و تفسیر قرآن کریم استفاده نموده که نمونه‌های بسیاری از آن در میان روایات تفسیری آن حضرت یافت می‌شود.
فایل رایگان مقاله مسئله آگاهي از غيب و امکان آن از نگاه مفسران | WORD
نموده‌اند که بی‌شک میان خداوند و بندگان ـ در هر جایگاهی که باشند ـ تفاوت بسیاری وجود دارد. ازایـن‌رو شایسته نیست گمان شود که انبیا در صفت علم، شریک خداوندند و علم‌غیب داشتن انبیا نوعی شرک و غلو به‌حساب می‌آید؛ زیرا اوصاف این دو علم مختلف است. آگاهی انبیا و دیگران از غیب منافاتی با اختصاص علم‌غیب به خداوند سبحان ندارد؛ چراکه علم الهی بالاصاله، استقلالی و غیر‌متکی به غیر می‌باشد؛ ولی این آگاهی برای دیگران فعل تبعیِ قائم بالله و با تعلم و تبعیت از اوست.
فایل رایگان مقاله بررسي و تحليل شادکامي از منظر قرآن | WORD
صبر، بلا و فتنه می‌توان به دیدگاه قرآن دراین‌باره دست یافت. شادکامی دارای سه مؤلفه رضامندی در خوشایند، فقدان عواطف منفی در ناخوشایند و نشاط در خوشایند و ناخوشایند است. باور به مالکیت خداوند، صبر و بردباری، باور به تقدیر، شناخت ارزش واقعی دنیا، بازشناسی نعمت‌ها، مدیریت مقایسه، شکر، تصحیح ارزیابی از محرومیت، معناشناسی بلاها و استعانت، عوامل تحقق دو مؤلفه نخست، و لذت همه‌جانبه و فراگیر مشروط به فقدان پیامدهای منفی، ازجمله عوامل تحقق مؤلفه سوم می‌باشد.
فایل رایگان مقاله تأملي در تفسير آيه شريفه «يُحَرِّفُونَ الْکَلِمَ عَنْ مَوَاضِعِه» | WORD
آمده است. این اصطلاح قرآنی که در رابطه با اهل‌کتاب به‌کار رفته، غالباً از سوی مفسران با تحریف عهدین پیوند داده شده است. گرچه آیات تحریف، جزئیات چگونگی و نوع این تحریف را بیان نکرده است، اما با توجه به آنچه از بررسی روایات مربوطه به‌دست می‌آید، می‌توان نتیجه گرفت که اصطلاح قرآنی تحریف در فضای مطالعات تفسیری اندکی توسعه معنایی یافته است. بازکاوی مفهوم تحریف، این اصطلاح قرآنی را بر شاخصه‌هایی چون ماهیت فرانوشتاری و تمرکز بر یک مصداق خاص استوار می‌داند.
فایل رایگان مقاله تفسير مقارن آيه شريفه خمس | WORD
ی است؛ درحالی‌که شیعه به فراغنیمتی بودن خمس اعتقاد دارد. افزون‌براین، درباره اصناف مذکور در آیه باور غالب اهل‌سنت بر این است که نام خدا تشریفاتی است و تنها سهم پیامبر’ را باور دارند. درباره مقصود از قرابت و اصناف سه‌گانه در آیه، دیدگاه‌های شیعه با اهل‌تسنن تفاوت ماهوی دارد؛ شیعه تمامی خمس را از آنِ خاندان پیامبر’ می‌داند؛ درحالی‌که اهل‌تسنن تنها سهم ذوالقربی را برای بنی‌هاشم قرار می‌دهد. مقاله با نگاه تطبیقی و مقارن به بررسی این مسائل می‌پردازد.
فایل رایگان مقاله تحليل و بررسي تفسيري جوع در آيات قرآن کريم | WORD
د «سدّ جوع» (نخوردن مگر به ضرورت) معنا کرده‌اند. در این مقاله تلاش شده است تا با میزان قرار دادن قرآن و سنت به بررسی مفهوم‌شناسی جوع و دیدگاه‌های متعدد دراین‌باره پرداخته شود و با مقایسه این نظرات، براساس میزان قرآنی و سنت نبوی نظر صائب معرفی گردد. جوع از نظر قرآن و متون اسلامی در خطاب‌های عامِ «یا بنی آدم» به معنای «به اندازه خوردن»؛ در خطاب‌های خاصِ «یا ایها الذین آمنوا» به معنای «روزه» و در خطاب به اخص خواص یعنی انبیا و اولیا، به معنای کم خوردن است.
فایل رایگان مقاله چگونگي انعکاس براهين اثبات وجود خداوند در قرآن | WORD
«انعکاس تنبّهی براهین اثبات صانع در قرآن»؛ «انعکاس ضمنی براهین اثبات صانع در قرآن» و «انعکاس صریح براهین اثبات صانع در قرآن» وجود دارد.نگارنده در این مقاله ضمن تقریر این آرا و نقد تفصیلی آنها، خود رأی دیگر را برگزیده که آن این است که خداوند در قرآن کریم با ملاحظه سطح مخاطبان، برای صاحبان مراتب علمی و عملی، وجود خود را بدیهی و فراتر از برهان دانسته و برای سایر مخاطبان، وجود خود را امری نظری و نیازمند برهان دانسته، از این رو به اقامه براهین روی آورده است.
فایل رایگان مقاله تفسير تطبيقي آيه شريفه انفال | WORD
؛ از این رو آیه انفال به وسیله آیه خمس نسخ شده است. این مقاله با بررسی دیدگاه‌های فقها و مفسرین فریقین و مفهوم‌شناسی واژه انفال، با استفاده از قرائن سیاقی، ادله روایی، شأن نزول آیه و ... به این نتیجه رسیده است که انفال ملک پیامبر اکرم| و ائمه اطهار^ است و هیچ‌گونه تنافی و تعارضی میان آیات خمس و انفال وجود ندارد و در آیه انفال نسخی صورت نگرفته است. همچنین در این مقاله افزون بر بیان رابطه آیه انفال با آیه فیء، به شبهات مطرح شده در باره انفال پاسخ داده شده است.
فایل رایگان مقاله بررسي تطبيقي روش‌هاي تفسيري فريقين در سازگاري
عصمت حضرت داوود× و خطاي او | WORD
پاسخ به این سؤال را بررسی نماید. بدین منظور برخی از تفاسیر فریقین مانند تفاسیر: التبیان، نورالثقلین و المیزان از شیعه و تفاسیر: جامع البیان، مفاتیح الغیب، روح المعانی و المنیر از اهل سنت به ترتیب تاریخی در رابطه با این موضوع بررسی شده است. نتیجه این تحقیق آن است که تفسیر المیزان به دلیل اتخاذ شیوه تفسیری قرآن به قرآن، استفاده از استدلال عقلی و کلامی و بهره‌گیری از روایات به عنوان موید مطالب خویش، پاسخ مطلوب‌تری نسبت به سایر تفاسیر به این پرسش داده است.
فایل رایگان مقاله تحليل انتقادي ديدگاه مفسران قرآن پيرامون
آيه: «قالَ هذا صِراطٌ عَلَيَّ مُسْتَقِيمٌ» | WORD
ه محل تشتت آرای مفسران است. منشأ اساسی اختلافات مفسران فریقین در این آیه به چیستی تفسیر کلمات «هذا» و «علیّ» باز می‌گردد.در این مقاله ضمن ارائه قرائت‌های مختلف از این آیه و نقد و بررسی آنها، دیدگاه‌های چهارگانه مفسران نیز بررسی شده است که بسیاری از تفسیرهای ارائه شده نارسا و نادرست است.به نظر می‌رسد مفسرانی که مشار الیه «هذا» را «اخلاص ورزی» و یا «سنت الهی» دانسته‌اند و «علیّ» را به معنای «قضا و سنت الهی» تفسیر کرده‌اند، راه صواب را طی نموده‌اند.
فایل رایگان مقاله تفسير «الغفور الرحيم» و تحليل غرض هدايتي آنها | WORD
ن نتیجه دست می‌یابد که ترتیب «الغفور الرحیم» دارای غرض هدایتی مشترک در این آیات است و آن «رفع نگرانی از آثار گناهان» می‌باشد.اما در آیه دوم سوره سبأ، تنها آیه‌ای که این اسما به ترتیب «الرحیم الغفور» آمده است، دارای غرض هدایتی دیگری است که آن رحمت الهی در پوشاندن برخی چیزها با وارد کردن آنها در خاک یا خارج نمودن از جو می‌باشد. بررسی عملکرد تفاسیر در باره این بحث بیانگر آن است که هیچ تفسیری به بررسی غرض هدایتی مشترک و تفاوت این دو دسته آیات نپرداخته است.
فایل رایگان مقاله بررسي نظريه آيات مستثنيات سور مکي و مدني | WORD
این رو در منابع تفسیری و علوم قرآنی از وجود 197 آیه مدنی در سوره‌های مکی، و 26 آیه مکی در سور مدنی نام برده شده است. اندیشمندان علوم قرآنی در تعریف مکی و مدنی بودن سوره‌ها، تعاریف خویش را بر اساس مبانی مختلفی مانند: خطاب، مکان و زمان مبتنی ساخته‌اند که به نظر نگارنده، زمان بهترین مبنا در تعریف آیات مکی و مدنی است.در این مقاله ضمن ارائه دلائل استثناء و تداخل آیات مدنی در سور مکی و آیات مکی در سور مدنی و نقد و بررسی آنها دلایل بطلان این استثناها ارائه شده است.