بخشی از متن فایل رایگان پاورپوینت فقرزدايي :
بحران سیاستگذاری و لزوم مشارکت های مردمیچکیده پدیده فقر علی رغم سیاست هایی که به منظور مقابله با آن به کار گرفته شده است، همچنان به صورت یک معضل اقتصادی - اجتماعی مطرح می باشد. این مقاله ضمن طرح این سوالات که آیا تداوم پدیده فقر به علت کافی نبودن کوشش های به عمل آمده می باشد یا سیاستهای به کار گرفته شده خود عملا به تداوم فقر کمک نموده است؟ لزوم بازنگری اساسی در روش ها و دیدگاهها را در زمینه چگونگی حل این مشکل مورد بحث قرار می دهد.
مقدمه علی رغم موفقیتهای زیادی که در زمینه بهبود زندگی انسان نصیب جامعه بشری گردیده است، شاید بتوان ناتوانی در مبارزه با پدیده فقر را یکی از بزرگترین ناکامیهای سیاستگذاران قرن حاضر دانست، و این پدیده با تمام جلوه های ناخوشایند آن انسان را در آستانه ورود به قرن بیست و یکم همچنان همراهی خواهد کرد. سؤال مهمی که در این ارتباط مطرح می باشد این است که چرا کوششهای انسان که بسیاری از غیر ممکن ها را در این قرن ممکن ساخته است، عملا در زمینه ریشه کن کردن فقر و تامین نیازهای اساسی بخش قابل ملاحظه ای از ساکنین کره زمین ناکام مانده است؟ با توجه به اینکه حداقل در نیمه دوم قرن حاضر مقابله با فقر در قالب برنامه ها و سیاست های توسعه اقتصادی مورد توجه اقتصاد دانان و سیاستگذاران توسعه بوده است، لازم است که دلایل این ناکامی مورد توجه و تجزیه و تحلیل قرار گیرد. آیا تداوم پدیده فقر به علت کافی نبودن کوشش های به عمل آمده می باشد یا سیاستهای به کار گرفته شده خود عملا به تداوم فقر کمک نموده است یا اصولا رسالت ریشه کن کردن فقر فراتر از وظایف دولتها بوده و نیازمند یک بازنگری اساسی در روشها و دیدگاهها در زمینه چگونگی مقابله با این پدیده می باشد؟ با توجه به این سؤالات اساسی، در این مقاله ضمن ارایه نقاط قوت و ضعف سیاستهایی که می تواند سیاستگذاران را از نظر اقتصادی در تلاش به منظور محقق نمودن رسالت مبارزه با فقر کمک نماید، دلایل لزوم مشارکتهای مردمی در قالب فعالیتهای فردی با انگیزه های مذهبی و فعالیتهای گروهی و سازمان یافته برای موفقیت آمیز نمودن این تلاشها مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
بحران سیاستگذاری
یکی از مشکلات اساسی در اجرای سیاستهای مربوط به کاهش فقر شناسایی دقیق افراد نیازمند می باشد. بدون شناسایی دقیق خانوارهای فقیر موفقیت سیاستهای فایل رایگان پاورپوینت فقرزدايي با تردید رو به رو خواهد شد. از یک طرف ناتوانی دولتها در شناسایی خانوارهای نیازمند یکی از عوامل عمده در عدم تغییر قابل ملاحظه در چگونگی توزیع درآمد در جامعه بوده و از طرف دیگر این ناتوانی باعث سلب اعتماد افراد پردرآمد و در نتیجه باعث کاهش رغبت آنان در پرداخت مالیاتها، که برای تامین منابع مالی اجرای سیاستهای فایل رایگان پاورپوینت فقرزدايي ضروری است، می شود. بطور مشخص تر سیاستهای فایل رایگان پاورپوینت فقرزدايي در ارتباط با شناسایی خانوارهای فقیر می تواند با دو مشکل متفاوت و در عین حال مرتبط با یکدیگر رو به رو باشد.
اول: ارایه نشدن کمک به کلیه خانوارهای نیازمند، این مشکل می تواند ناشی از عوامل زیر باشد: 1- معمولا اطلاعات لازم در مورد خانوارهایی که واقعا نیازمند هستند به اندازه کافی وجود ندارد. 2- هزینه جمع آوری اطلاعات لازم در مورد خانوارهای کم درآمد قابل ملاحظه است. 3- هزینه اجرایی ارایه کمکهای مستقیم به خانوارهای نیازمند زیاد است.
لازم به ذکر است که عدم تمایل برخی از خانوارهای نیازمند به شناخته شدن به منظور حفظ حرمت اجتماعی خویش این ناتوانی دولت در شناسایی خانوارهای کم درآمد را تشدید می نماید. بدین ترتیب درجه موفقیت سیاستهایی که به صورت پرداخت کمکهای نقدی یا غیر نقدی به صورت مستقیم یا غیر مستقیم به خانوارهای فقیر به مورد اجرا گذاشته می شود، در گرو میزان حل این مشکل می باشد. اما با توجه به عوامل فوق میزان موفقیت این سیاستها در کاهش فقر قابل تردید می باشد. به همین دلیل دولتها معمولا به جای آن که منابع مالی موجود را به پرداختهای نقدی یا غیر نقدی به صورت مستقیم یا غیر مستقیم به افراد نیازمند اختصاص دهند از سیاست پرداخت یارانه به برخی از کالاها و خدمات در سطح عمومی نیز پیروی می کنند تا بدین ترتیب نگران شناسایی کلیه خانوارهای فقیر نباشند.
دوم: گرچه اجرای سیاست پرداخت یارانه نیازی به شناسایی مستقیم خانوارهای فقیر ندارد، اما واضح است که این سیاست علاوه بر خانوارهای فقیر سایر خانوارهایی که لزوما نیازی به دریافت کمک ندارند را نیز تحت پوشش قرار می دهد و از این لحاظ حجم منابع ملی را که برای اجرای این سیاست ضروری است بطور قابل ملاحظه افزایش می دهد. بدین ترتیب به نظر می رسد که حل مشکل اول در گرو پذیرش مشکل دوم می باشد اما اجتناب از مشکل دوم عملا به تشدید مشکل اول می انجامد. آیا راه حلی برای گریز از این وضعیت دشوار وجود دارد؟ این سؤالی است که در قسمت بعد به بررسی آن می پردازیم. جهت گیری سیاستهایی که برای خروج از این وضعیت دشوار ارایه می شود عمده حول محور هدفمند نمودن روشهای مقابله با فقر می چرخد بطوری که بتوان کمکها را در عین حال که هزینه شناسایی افراد نیازمند کم باشد، تا حد امکان به این افراد محدود نمود. از جمله این سیاستها می توان به استفاده از معیارهای جانشین میزان درآمد به جای درآمد برای تشخیص افراد نیازمند و سیاست یارانه خود هدفمند اشاره نمود که در این جا نخست توضیحاتی در مورد آنها ارایه می دهیم و سپس به ارزیابی میزان موفقیت آنها در دسترسی به اهداف مورد نظر می پردازیم.
معیارهای جانشین درآمد
گرچه درآمد یک معیار مناسب برای تعیین کسانی که باید به آنان کمک نمود می باشد و در همین ارتباط نیز کوششهای زیادی به منظور تعیین خط فقر به عمل آمده است، اما دسترسی به چنین اطلاعاتی همانطور که قبلا نیز به آن اشاره شد، چندان ساده نیست. حال به جای استفاده از یارانه عمومی که مشکل دوم را در پی دارد، توصیه این سیاست این است که در مناطق شهری از معیارهایی مانند محل سکونت و در مناطق روستایی از شاخص زمین دار بودن یا نبودن به جای میزان درآمد برای تشخیص افراد فقیر به منظور ارایه کمک به آنان استفاده کرد. در شهرها معمولا یک منطقه به عنوان منطقه فقیرنشین شناخته می شود و می توان کمکها را به اهالی آن جا اختصاص داد یا در مناطق روستایی کمکها را به خانوارهای فاقد زمین ارایه نمود. البته باید توجه داشت که معیارها لزوما به همین دو محدود نبوده و می توان از معیارهای دیگری مانند بی سرپرست بودن خانوار و یا نظایر آن برای این منظور استفاده نمود. بدین ترتیب نیازی به اطلاع از سطح درآمد فرد وجود نداشته و در نتیجه انتظار می رود که از یک طرف هزینه های اجرایی این سیاست کاهش یافته و از طرف دیگر کمکها به افراد غیر نیازمند ارایه نگردد. گرچه انتظار می رود که روش فوق تا اندازه ای مشکل اول را که مربوط به شناسایی افراد فقیر است حل نماید، اما تجربیات عملی در کشورهای مختلف نشان می دهد که استفاده از معیارهای جانشین درآمد مشکلات تازه ای را برای سیاستگذاران ایجاد نموده بطوری که لزوما کاهش هزینه های فایل رایگان پاورپوینت فقرزدايي را به دنبال نداشته است. از جمله این مشکلات ایجاد تغییر در رفتار برخی از مردم به منظور استفاده از کمکهای دولت می باشد. برای مثال می توان به افزایش طلاق به منظور استفاده از برنامه های کمک رسانی دولت به خانوارهای بی سرپرست و رها کردن شغل به منظور استفاده از کمکهای فایل رایگان پاورپوینت فقرزدايي دولت اشاره نمود. علاوه بر این تمام کسانی که در یک منطقه خاص زندگی می نمایند لزوما از یک سطح درآمد برخوردار نیستند و در نتیجه این سیاست نیز با مشکل دوم که ارایه کمک به افراد غیر نیازمند می باشد، رو به رو است.
سیاست یارانه خود هدفمند
در این سیاست که در برخی از کشورها به جای یارانه عمومی به کار گرفته شده است عملا یارانه به کالاهایی تعلق می گیرد که عمده توسط گروههای کم درآمد به مصرف می رسد. گرچه در این سیاست ظاهرا کالاهایی که مشمول یارانه می شود توسط کلیه افراد جامعه قابل خریداری است اما طراحی و نحوه اجرای آن به گونه ای است که انتظار می رود که افراد غیر نیازمند داوطلبانه از مصرف آن کالاها خودداری نمایند. بطور مشخص تر این سیاست در مورد کالاهایی به کار گرفته می شود که در عین اینکه مورد نیاز افراد کم درآمد باشد جذابیت لازم را برای افراد پردرآمد نداشته و در نتیجه این افراد خود به خود از مصرف آنها خودداری نمایند. لازم به توضیح است که این سیاست بیشتر در مورد کالاهایی که غیر همگن بوده و با کیفیت های متفاوت ارایه می شوند قابل اجرا است. برای مثال این سیاست در مورد گروه خوراکیها که تامین آن برای افراد کم درآمد ضرورت اساسی دارد به کار گرفته می شود. چرا که در گروه خوراکیها خصوصیت غیر همگن بودن کالاها بطور بارز وجود دارد و خود به خود افراد پردرآمد از مصرف مواد خوراکی با کیفیت پایین خودداری می نمایند. بنگلادش یکی از اولین کشورهایی می باشد که از این سیاست استفاده نموده است. در این کشور آرد ذرت را به جای آرد گندم با قیمت کم ارایه می نمایند. همچنین در تونس روغن خوراکی، شکر و شیر با توجه به سلیقه افراد ثروتمند و فقیر با کیفیت متفاوت ارایه می شود. همچنین در کشورهای مراکش و مصر با پرداخت یارانه به یک نوع آرد که رنگ آن تیره تر می باشد و بیشتر توسط خانوارهای کم درآمد مورد استفاده قرار می گیرد هزینه های یارانه را بطور قابل ملاحظه کاهش داده اند. در ایران نیز این سیاست در مورد برخی از مواد خوراکی مانند گوشت یخ زده یا برخی از انواع برنج وارداتی به مورد اجرا گذاشته می شود. البته باید توجه داشت که سیاست پرداخت یارانه عمومی با مواد خوراکی نیز تا اندازه ای و البته بطور ناقص از صوصیت خود هدفمندی برخوردار است چرا که قیمت کالاها را کاهش داده و آنها را برای افراد فقیر قابل دسترسی می نماید. اما اشکال سیاست یارانه عمومی این است که بطور مطلق منابع بیشتری را به افراد پردرآمد در مقایسه با افراد کم درآمد منتقل می نماید، زیرا گرچه با افزایش درآمد، سهم مصرف مواد خوراکی در بودجه خانوارهای پردرآمد کاهش می یابد اما میزان مصرف آنان بطور مطلق بیشتر است. بدین جهت لازم است کالاهایی که به خصوص مورد توجه افراد کم درآمد می باشد از یارانه بیشتری برخوردار گردد تا این سیاست بتواند در انتقال منابع به خانوارهای کم درآمد وفقیت بیشتری داشته باشد. کالاهایی که با افزایش درآمد به میزان کمتری توسط یک خانوار خریداری می گردد بهترین نمونه برای پرداخت یارانه خود هدفمند می باشد. از نظر اقتصادی این قبیل کالاها از کشش درآمدی منفی برخوردارند که از این خصوصیت می توان برای انتخاب کالاهای مورد نظر به منظور پرداخت یارانه استفاده نمود. سیاست یارانه خود هدفمند از مزایای قابل ملاحظه ای برخوردار است و در مقایسه با سایر سیاستها می تواند نقش مؤثرتری در حل وضعیت دشوار موجود در رابطه با سیاستهای فایل رایگان پاورپوینت فقرزدايي داشته باشد. مزایا و اشکالات سیاست "یارانه خود هدفمند"
الف: مزایا
1- هزینه های اجرایی این روش در مقایسه با روش هایی که در آن لازم است اطلاعات دقیقتر از وضعیت درآمدی افراد نیازمند در اختیار باشد، کمتر است. علاوه بر این با بررسیهای ساده می توان کالاهایی را که بیشتر مورد توجه افراد فقیر بوده و باید به آنها یارانه پرداخت گردد، تعیین نمود. 2- این روش انعطاف لازم را برای ایجاد تغییر در شرایطی که وضعیت اقتصادی ثابت نیست دارا می باشد. برای مثال چنانچه قیمت کالاهای مشابه که دارای کیفیت بالاتری است افزایش یابد، افراد این امکان را خواهند یافت که از کالای جانشین که ارزانتر ا