فایل رایگان پاورپوینت نگاهي به احوال و سخنان خواجه عبيداللّه احرار

    —         —     Siamak ADN

ارتباط با ما     —     لیست پایان‌نامه‌ها

... دانلود ...

بخشی از متن فایل رایگان پاورپوینت نگاهي به احوال و سخنان خواجه عبيداللّه احرار :

احوال و سخنان خواجه عبیداللّه احرار (806 895 ق) ، مشتمل بر: ملفوظات احرار به تحریر میر عبدالأوّل نیشابوری، ملفوظات احرار (مجموعه دیگر ) ، رقعات احرار ، خوارق عادات احرار / تألیف مولانا شیخ، به تصحیح و با مقدّمه و تعلیقات عارف نوشاهی، تهران: مرکز نشر دانشگاهی، چاپ اوّل: 1380.

چکیده

خواجه عبیداللّه احرار (806 895 ه . ق) از عرفای پرآوازه سده نهم هجری و از مشایخ مشهور طریقت نقشبندیه است و بسیاری از دانشوران معروف علم و ادب و سیاست، همچون عبدالرحمن جامی، علیشیر نوایی، ظهیرالدین محمّد بابر میرزا و... در شمار پیروان وی می باشند. از خواجه احرار، افزون بر چند رساله (همچون فقرات العارفین، رساله والدیه و...) نامه ها و ملفوظاتی باقی مانده است که به اهتمام و تصحیح دکتر عارف نوشاهی در ضمن احوال و سخنان خواجه عبیداللّه احرار (تهران، مرکز دانشگاهی، 1380) چاپ شده است.

نویسنده گفتار، ضمن معرّفی کتاب مذکور، و اشاره به مزایا و جنبه های تحقیقی آن، اشتباهات مصحّح را برشمرده است، که عبارتند از: ضبط نادرست برخی از واژه ها، ترجمه غلط بعضی از عبارات عربی متن در تعلیقات، و اغلاط مربوط به ضبط و اعراب گذاری بسیاری از جملات و عبارات عربی.

گردآوری گفتار مشایخ طریقت در مجالس آنان، در آداب کتاب نویسی اسلامی سنّتی است دیرینه و نگارش ملفوظات در ادبیات عرفانی جایگاهی ویژه دارد. یکی از همین گونه آثار، ملفوظات احرار است که در واقع گنجینه ای است از نکات عرفانی، اجتماعی، تاریخی و فرهنگی و اثری است در خور توجّه برای آگاهی از آموزه های طریقه نقشبندیه که با یک واسطه ما را با افکار و اندیشه های سر سلسله این طریقه آشنا می سازد.

استاد نوشاهی، مصحّح فاضل این اثر، بر این باور است که تا نیمه نخست سده یازدهم هجری هفت کتاب مستقل به زبان فارسی در شرح حال و مناقب و خوارق و سخنان و تعلیمات احرار و مریدان و بازماندگان او به رشته تحریر در آمده است که از میان آنها تنها یک اثر پیشتر به چاپ رسیده است، و آن رشحات عین الحیات، تألیف فخرالدین علی سبزواری، است و در واقع می توان اثر مورد بحث را دومین کتاب از این مجموعه دانست. البته ناگفته نماند که در این اثر، ملفوظات احرار با دو تحریر و تدوین فراهم آمده است که تحریر نخست از آنِ میر عبدالأوّل نیشابوری و دومین تحریر از آنِ ملاّ محمّد امین کرکی است. این تحریر اخیر به اضافه رقعات احرار به تدوین مصحّح محترم و خوارق عادات خواجه عبیداللّه احرار با گردآوری و تدوین مولانا شیخ، یکی از مریدان خواجه عبیداللّه، بخش پیوست های کتاب را تشکیل می دهد که مجموعا به غنای بیشتر اثر و فراهم آمدن مجموعه ای کامل در باره نامورترین حلقه سلسله نقشبندیه کمک کرده است.

افزون بر این گفتنی است تصحیحِ ملفوظات احرار به تحریر میر عبدالأوّل نیشابوری موضوع پایان نامه استاد نوشاهی در مقطع دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران است که با بهره گیری از پنج نسخه خطّی فراهم آمده است.

مصحّح در تصحیح این اثر کوشیده است با نگارش مقدّمه ای سودمند و پر مایه و با استفاده از منابع و مآخذ متعدّد، وقایع زندگانی خواجه احرار را بررسی کند و به آثار وی از هر سو نظر افکند.

بررسی ملفوظات احرار از دیگر بخش های مقدّمه مصحّح است که در این بخش ضمن ارزیابی و بیان ویژگی های ملفوظات و گزارشی از نسخه های خطّی آن، مضامین موجود در آن با ارائه جدولی تطبیقی با مضامین سلسله العارفین و رشحات عین الحیات مقایسه شده است.

این اثر افزون بر ویژگی های یاد شده دارای تعلیقات ارزشمند و راه گشایی است که اگر چه تمامی ابهامات و پیچیدگی های متن را بر طرف نمی سازد، امّا به هر روی در تدوین و تهیه آن زحمت بسیار زیادی کشیده شده است و برای نگارش آن منابع مهمّ و فراوانی از نگاه دقیق و نازک بین مصحّح گذشته است. وی کوشیده است با مراجعه به این منابع، نکاتی را در شرح و تفسیر مطالب ملفوظات و مآخذ اشعار بیان کند و عبارت های عربی، اعمّ از آیات و احادیث و اقوال و اشعار را به فارسی ترجمه نماید. این تعلیقات به همراه فهرستی از تفاوت میان نسخه های استفاده شده، در پایان هر یک از بخش های کتاب به جز رقعات احرار آمده و منابع مورد استفاده در تصحیح و نیز منابعی که به نحوی به احرار مربوط می شود، در پایان بخش اصلی (ملفوظات به تحریر میر عبدالأوّل نیشابوری) جای گرفته است.

وجود فهرست های چندگونه و متناسب با موضوعات کتاب، علاوه بر فهرست های متداول، از دیگر ویژگی های این اثر به شمار می رود و برای خواننده اهل تحقیق سخت مغتنم و ارجمند است. از جمله این فهرست ها می توان به فهرست معارف و دین، مفاهیم تصوّف و نظام خانقاه، ابزارها و اصطلاحات موسیقی، اصطلاحات و مقادیر مالی، جانوران و پرندگان، خوردنی ها و نوشیدنی ها، پوشیدنی ها و آرایش ها، آزارها (بیماری ها و دردها) و مسائل وابسته به آن، و ... اشاره کرد. البتّه لازم است گفته شود که این فهرست ها تنها برای بخش اصلی کتاب گرد آمده و در مورد پیوست ها جز فهرست نام ها و جای های خاصّ و کتاب ها فهرست دیگری تنظیم نشده است. این دوگانگی در تهیّه فهرست های متن، با توجّه به تقسیم بندی اثر به دو بخش اصلی و پیوست، چندان حائز اهمّیت نیست، گر چه جویندگان را از بازیابی مطالب و مفاهیم مورد نظر خود در بخش پیوست ها محروم می نماید.

مصحّح محترم در تصحیح این اثر و ارائه متنی منقّح از هیچ کوششی دریغ نکرده است و از این رو باید او را سپاس گفت و خدمت علمی و فرهنگی اش را ستود. با این حال بایسته است که گفته شود علی رغم این تلاش و کوشش، لغزش هایی نیز در متن به چشم می خورد که برخی از این لغزش ها متوجّه مصحّح فاضل و برخی دیگر حاصل کم دقّتی در مراحل نمونه خوانی و آماده سازی کتاب برای چاپ است، و از آنجا که در این گفتار، مجال پرداختن به تمامی این لغزش ها و ناراستی ها نیست، تنها به ذکر نمونه هایی از آنها بسنده می شود و یادآوری می گردد که وجود این گونه لغزش ها اگر چه در عرصه احیای متون در این مرز و بوم فراوان اتّفاق می افتد، امّا بی تردید از مصحّحِ نام آشنا و فرهیخته ای که نقدهای موشکافانه اش بر پاره ای از متون، از دقّت و وسواسی تحسین برانگیز حکایت دارد، و نیز از ناشری که پرچمدار انتشار آثار ارزشمند علمی دانشگاهی است، نمی تواند چندان عادی تلقّی شود:

ص 142، س 19: در این صورت خشیّت مراد نیست. مراد لازم خشیّت است. «خَشیَت» به تخفیف یاء درست است.

ص 146، س 1: لا أحصی ثناء علیک .. . ترجمه این روایت در بخش تعلیقات (ص 392، س 6 ) ترجمه دقیق و خالی از اشکالی نیست. بهتر بود این روایت چنین ترجمه می شد: من نمی توانم، آن گونه که تو خود را ثنا گفته ای، ثنایت گویم.

ص 155، س 13 14: من قال الله من غیر... . در این عبارت «مشاهده» به اشتباه دنباله عبارت عربی آمده و در

لینک کمکی