فایل رایگان پاورپوینت نگاهي به حکومت امام مهدي (عج) در قرآن

    —         —     Siamak ADN

ارتباط با ما     —     لیست پایان‌نامه‌ها

... دانلود ...

بخشی از متن فایل رایگان پاورپوینت نگاهي به حکومت امام مهدي (عج) در قرآن :

مقدّمه

قرآن کریم، کتابی است جامع که از افق روشن و بلندای معرفت به تاریخ نگاه دو سویه دارد: از یک سو به نقل و نقد گذشته های خاموش آدمی می نگرد و بعضی از زمامداران و مصلحان وبیدارگران ادوار مختلف تاریخ را معرفی می کند و از سوی دیگر به افق های آینده می نگرد و آنرا به گذشته پیوند می زند تا جوامع انسانی از معبرهای تاریک تاریخ بگذرند و به آینده ایروشن چشم امید بدوزند و آن را چون گذشته های دور بشریّت تاریک نبینند. بدین منظور وبه منظور تثبیت و توسعه عدالت جهانی، بزرگ مصلح جوامع بشری را معرفی می کند و همهانسانها را به وجود مبارک آن منجی موعود یعنی حضرت بقیه الله امام زمان(عج) نوید می دهد و از قیام بی مانند و خصایص دولت کریمه اش سخن می گوید. آیات مختلفی این وظیفه مهم را بهعهده دارند که تنها به برخی از آنها می پردازیم.

1- آیه استخلاف

وَعَدَ اللَّهُ الَّذِینَ آمَنُوا مِنکُمْ وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَیَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِی الْأَرْضِ کَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِینَ مِنقَبْلِهِمْ وَلَیمَکِّنَنَّ لَهمْ دِینَهُمُ الَّذِی ارْتَضَی لَهُمْ وَلَیُبَدِّلَنَّهُم مِّن بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْناً یَعْبُدُونَنِی لاَیُشْرِکُونَ بِی شَیْئاً وَمَن کَفَرَ بَعْدَ ذلِکَ فَأُولئِکَ هُمُ الْفَاسِقُونَ. (نور: 55)

خداوند به کسانی از شما که ایمان آورده و کارهای شایسته انجام داده اند وعده می دهد که حتماًآنان را حکمران روی زمین خواهد کرد. همان گونه که به پیشینیان آنها خلافت روی زمین رابخشید و دین و آیین را که برای آنان پسندیده، پابرجا و ریشه دار خواهد ساخت و ترسشان رابه امنیّت و آرامش مبدّل می کند، آن چنانکه تنها مرا می پرستند و چیزی را شریک مننخواهند ساخت و کسانی که پس از آن کافر شوند، آنها فاسقانند.

تفسیر آیه: در تفسیر و تبیین آیه هرچند به اختصار یادآوری چند نکته ضروری است:

1- استخلاف یک سنت الهی: استخلاف عبارت است از: جانشینی افراد شایسته و حکومتآنان در زمین، و این سنت تغییرناپذیر و ثابت الهی است. بدین معنی که خداوند با استخلافصالحان و مؤمنان، کافران و فاسقان امتی را بعد از دعوت به اصلاح و هدایت و ایمان و انکار آنهاهلاک می کند و از میان می برد و مؤمنان را نجات می دهد تا جانشین اقوام گذشته باشند و وارثزمین گردند و جامعه شایسته ای را تشکیل دهند و این سنت در طول تاریخ جاری بوده است. چنانکه خداوند بنی اسرائیل را پس از هلاکت فرعونیان، وارث حکومت آن سرزمین نمود.

2- مفهوم تمکین: تمکین عبارت است از استوار و تثبیت یک چیز در مکان معین و اینکنایه از ثبات و تزلزل ناپذیری آن است به گونه ای که بتواند نقش خود را بدون مانع ایفا کند. پس تمکین دین یعنی در جامعه دینی به تعالیم آن عمل شود. و چنان ثبات و استقرار یابد کههیچ قدرتی نتواند از آن جلوگیری کند و اصول و معارفش مورد اعتقاد و عمل همگان باشد. 1

3- ویژگیهای حکومت صالحان: با نظر به مجموع آیه شریفه روشن می شود که خداوندمتعال به گروهی از مسلمانان که دارای «ایمان» و «عمل صالح» هستند، چند نوید می دهد:

الف. حکومت الهی (لَیَسْتَخْلِفَنَّهُمْ).

ب. نشر آیین حق به طور اساسی و ریشه دار در همه جا (وَلَیُمَکِّنَنَّ لَهُمْ دِینَهُمُ).

ج. استقرار سلامت و امنیت همه جانبه و از بین رفتن اضطراب و نا امنی (وَ لَیُبَدِّلَنَّهُمْ مِنْ بَعْدِخَوْفِهِمْ اَمْناً)

با استفاده از ترجمه المیزان، ج 15، ص 210 211-

د. هدف نهایی این حکومت، ریشه دار شدن عدل و گسترش حق و استحکام پایه های عبودیّتو پرستش خداوند متعال و محو همه مظاهر شرک و ریاست (یعْبُدُونَنی لا یشْرِکُونَ بی شیئاً)

با دقت در بافت ادبی و بلاغی آیه و روایاتی که در این باره صادر شده1 می توان گفت که اینآیه در مورد امام زمان و یاران اوست و همراه است با نوعی پیشگویی و پیش تصویری ازاستقرار حکومت الهی حضرت مهدی(عج). علامه طباطبایی می نویسد:

«آنچه از همه مطالب برآمد این است که خدای سبحان به کسانی که ایمان آورده و عملصالح انجام می دهند، وعده می دهد که به زودی جامعه ای برایشان پدید می آورد که جامعه بهتمام معنا صالح باشد و از لکّه ننگ کفر و نفاق و فسق و فساد پاک باشد زمین را ارث بَرَد و درعقاید افراد آن و اعمالشان جز دین حق چیزی حاکم نباشد، ایمن زندگی کنند، ترسی ازدشمن داخلی یا خارجی نداشته باشند و از کید نیرنگ بازان و ظلم ستمگران و زورگویی آزادباشند. و این مجتمع طیب و طاهر با صفاتی که از فضیلت و قداست دارد هنوز تاکنون در دنیاتشکیل نشده، و دنیا از روزی که پیامبر صلی الله علیه و آله مبعوث به رسالت گشته تاکنون، چنین جامعه ای بهخود ندیده، ناگزیر اگر مصداقی پیدا کند، در روزگار مهدی موعود(عج) خواهد بود. چون اخبارمتواتر و یقین آوری که از رسول خدا صلی الله علیه و آله مبعوث به رسالت گشته تاکنون، چنین جامعه ای بهخود ندیده، ناگزیر اگر مصداقی پیدا کند، در روزگار مهدی موعود(عج) خواهد بود. چون اخبارمتواتر و یقین آوری که از رسول خدا صلی الله علیه و آله و ائمه اهل بیت علیهم السلام در خصوصیات آن جناب وارد شدهاز پیدایش چنین جامعه ای خبر می دهد، 2 عیاشی به سند خود از امام سجاد علیه السلام روایت کردهکه وقتی این آیه را تلاوت کرد، فرمود:

همْ وَاللّه شیعَتُنا اَهْلَ الْبیْتِ علیهم السلام یفْعَلُ ذلِکَ بِهِمْ عَلی یدَیْ رَجُلٍ مِنّا وَ هُوَ مَهْدیٌّ هذِهِ الاُْمّه وَهُوَ الَّذی قالَ رَسُولُ اللّهِ صلی الله علیه و آله لَوْ لَمْ یَبْقِ مِنَ الدُّنیا اِلاّ یومٌ لَطَوَّلَ اللّهُ ذلِکَ الْیَومَ حَتّی یأتِی رَجلٌمِنْ عتْرَتی اسمُهُ اسمی یَمْلاَءُ الاَْرْضَ عدْلاً وَ قسْطاً کَما مُلِئَتْ ظُلْماً وَ جَوْراً. 3

به خدا سوگند ایشان شیعیان ما اهل بیتند که خداوند این وعده خود را در حق ایشان به وسیلهمردی از ما انجام می دهد و او مهدی این امت است و او کسی است که رسول خدا صلی الله علیه و آله درباره اشفرمود: اگر از دنیا نماند مگر یک روز، خدا آن روز را طولانی می کند تا مردی از عترتم قیامکند، که نامش نام من است، زمین را پر از عدل و داد کند آن چنان که پر از ظلم و جور شده باشد.

پس با نظر دقیق در دلالت آیه به ضمیمه روایات صادره از اهل بیت علیه السلام به صراحت می توانگفت که این آیه مربوط به قیام مهدی(عج) است چنانکه علامه طباطبایی قدس سره می گوید:

حق مطلب این است که اگر واقعاً بخواهیم حق معنای آیه را به آن بدهیم (و همه تعصّبات راکنار بگذاریم) آیه شریفه جز با اجتماعی که به وسیله ظهور مهدی علیه السلام به زودی منعقد می شود، قابل انطباق با هیچ مجتمعی نیست. 4

ترجمه المیزان، ج 15، ص 210 211، تفسیر نمونه، ج 14، ص 528 532، با دخل و تصرف اندک.

ترجمه المیزان، ج 15، ص 215-

المیزان، ج 15، ص 158 159-

ترجمه المیزان، ج 15، ص 217-

2. آیه غیب

الَّذِینَ یُؤْمِنُونَ بِالْغَیْبِ وَیُقِیمُونَ الصلاهَ وَممَّا رَزَقْناهُمْ یُنْفِقُونَ. (بقره: 3)

آنانکه به غیب ایمان می آورند و نماز را بر پا می دارند و از آنچه به ایشان روزی داده ایم انفاق می کنند.

پدیده های جهان بر دو نوع است: یکی محسوس یعنی آنچه که انسان می بیند و به طورکُلّی احساس می کند. چون عالم طبیعت، خورشید و ماه و زمین و آسمان که قرآن کریم، ازآن به «شهادت» تعبیر می کند.

دوم وجود نامحسوس، که در منطق قرآن «غیب» نامیده می شود. غیب در مقابل شهادتاست و به هر چیزی گفته می شود که از حواسّ ظاهری انسان مخفی باشد. وجود خداوندمتعال، وحی، ملائکه، لوح محفوظ عرش و کرسی از این مقوله است. 1 در برخی از روایاتاسلامی ایمان به غیبت امام عصر(عج) و اقرار به وجود و حیات او از نشانه های تقوا وخداپروایی شمرده شده است. چنانکه ابن کثیر از امام صادق علیه السلام نقل می کند که در تفسیر آیه«اَلَّذینَ یُؤْمِنُونَ بِالْغَیْبِ» فرمود:

مَن اَقَرَّ بِقیامِ الْقائِمِ علیه السلام اَنّه حَقٌ. 2

شخص متّقی کسی است که به قیام قائم علیه السلام اقرار کند و آن را حق بداند.

این نوع تفسیر و برداشت از باب تطبیق کلی بر مصداق بارز آن است3 پس، از انضمام اینحدیث به آیه مذکور، برمی آید که یکی از صفات افراد با تقوا و ایمان مدار داشتن علم یقینی واطمینان کامل به وجود امام زمان(عج)

لینک کمکی