شروع خاموش بیماری ام‌اس؛ علائم اولیه ممکن است تا ۱۵ سال قبل از تشخیص ظاهر شوند
بیماری ام اس ممکن است سال‌ها زودتر از آنچه تصور می‌شود، شروع شود
نتایج یک پژوهش جدید در کانادا نشان می‌دهد که بیماری ام‌اس (مولتیپل اسکلروزیس) ممکن است بسیار زودتر از زمان تشخیص رسمی آغاز شود؛ حتی تا ۱۵ سال پیش از بروز علائم شناخته‌شده. این یافته‌ها می‌توانند مسیر تشخیص و درمان این بیماری خودایمنی را به‌طور چشمگیری تغییر دهند.
در این مطالعه که توسط تیمی از دانشگاه بریتیش کلمبیا انجام شده، داده‌های سلامت بیش از ۱۲ هزار نفر در استان بریتیش کلمبیا بررسی شده‌اند. این داده‌ها شامل سوابق پزشکی تا ۲۵ سال قبل از تشخیص بیماری ام‌اس بوده‌اند. برخلاف مطالعات پیشین که دوره پیش‌درآمد بیماری را بین ۵ تا ۱۰ سال تخمین می‌زدند، این تحقیق نشان می‌دهد که نشانه‌های اولیه ممکن است بسیار زودتر ظاهر شوند.
علائم هشداردهنده‌ای که نباید نادیده گرفته شوند
دکتر هلن ترملت، استاد مغز و اعصاب و نویسنده ارشد این تحقیق، می‌گوید: «تشخیص ام‌اس دشوار است، زیرا علائم اولیه مانند خستگی، سردرد و مشکلات روانی بسیار عمومی هستند و اغلب با بیماری‌های دیگر اشتباه گرفته می‌شوند.»
بر اساس یافته‌های این مطالعه، الگوی مراجعه بیماران به پزشکان در سال‌های قبل از تشخیص رسمی ام‌اس به شکل زیر بوده است:
- ۱۵ سال قبل از تشخیص: افزایش قابل توجهی در مراجعه به پزشکان عمومی و متخصصان برای مشکلاتی مانند خستگی، درد، سرگیجه، اضطراب و افسردگی مشاهده شده است.
- ۱۲ سال قبل: مراجعه به روانپزشکان آغاز شده و روندی افزایشی داشته است.
- ۸ تا ۹ سال قبل: بیماران بیشتر به متخصصان مغز و اعصاب و چشم‌پزشکان مراجعه کرده‌اند، که احتمالاً به دلیل تاری دید یا درد چشم بوده است.
- ۳ تا ۵ سال قبل: افزایش مراجعه به مراکز اورژانس و رادیولوژی ثبت شده است.
- ۱ سال قبل از تشخیص: مراجعه به طیف وسیعی از پزشکان، از جمله متخصصان مغز و اعصاب، رادیولوژیست‌ها و پزشکان اورژانس، به اوج خود رسیده است.
مرحله‌ی پنهان بیماری؛ فرصتی برای مداخله زودهنگام
دکتر مارتا رویز-آلگوئرو، نویسنده‌ی اول این مطالعه، معتقد است که ام‌اس دارای یک مرحله‌ی پیش‌درآمد طولانی و پیچیده است؛ مرحله‌ای که در آن تغییراتی در بدن رخ می‌دهد اما هنوز به‌صورت علائم مشخص بیماری بروز نکرده‌اند. او می‌گوید: «ما تازه در حال شناخت این علائم اولیه هستیم و به نظر می‌رسد مشکلات روانی از نخستین نشانه‌ها باشند.»
با وجود اینکه بسیاری از این علائم می‌توانند ناشی از بیماری‌های دیگر باشند، شناسایی الگوهای مشترک در بیماران مبتلا به ام‌اس می‌تواند راه را برای تشخیص زودهنگام هموار کند. ترملت تأکید می‌کند: «اگر بتوانیم این نشانه‌ها را زودتر شناسایی کنیم، شاید بتوانیم با نظارت، پشتیبانی یا اقدامات پیشگیرانه، روند بیماری را کندتر کنیم یا حتی از بروز آن جلوگیری کنیم.»
چشم‌انداز آینده؛ تحقیق در مورد نشانگرهای زیستی و سبک زندگی
این یافته‌ها نه‌تنها می‌توانند به بهبود فرآیند تشخیص کمک کنند، بلکه فرصت‌های جدیدی برای تحقیق در زمینه نشانگرهای زیستی، عوامل سبک زندگی و محرک‌های احتمالی بیماری فراهم می‌کنند. درک بهتر مرحله‌ی پنهان ام‌اس می‌تواند به توسعه روش‌های درمانی مؤثرتر و هدفمندتر منجر شود.
در نهایت، این مطالعه نشان می‌دهد که بیماری ام‌اس ممکن است سال‌ها قبل از تشخیص رسمی در بدن فعال باشد و توجه به علائم اولیه می‌تواند نقش کلیدی در مدیریت و پیشگیری از پیشرفت آن ایفا کند.
